مطالعه رابطه ریسک سیستماتیک و محافظه کاری حسابداری در شرکت های سودده و زیان ده

ریسک سیستماتیک، نشان دهنده ریسک تحمیلی از سوی بازار است و به ریسک غیر قابل اجتناب معروف است. از طرفی محافظه کاری به تائید پذیری نامتقارن برای شناسایی زیان اقتصادی در مقابل سود اقتصادی اشاره می کند، که در نتیجه آن سود حسابداری دوره جاری متشکل از زیان هایی است که به موقع تر از سود شناسایی می شوند (باسو1997، واتز 2003 ). این تحقیق در صدد است تا به این موضوع بپردازد که آیا ویژگی های حسابداری تحت تاثیر ریسک سیستماتیک است؟ ریسک سیستماتیک می تواند بر انگیزه مدیران برای شناسایی اخبار بد و همچنین بر تقاضای سهامداران، اعتباردهندگان از مدیران برای محافظه کاری، تاثیر داشته باشد. بر این اساس، این پژوهش در صدد است تا به بررسی تأثیر ریسک سیستماتیک بر محافظه کاری حسابداری 86 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در طی دوره 86-89 به روش تحلیل ترکیبی بپردازد. این بررسی به تفکیک در رابطه با شرکت های سودده و زیان ده انجام شده است. همچنین برای بررسی دقیق تر رابطه بین محافظه کاری و ریسک سیستماتیک ، اثر تغییرات در ریسک سسیستماتیک شرکت ها بر میزان محافظه کاری سال جاری مورد سنجش قرار گرفته و متقابلا اثر محافظه کاری بر تغییرات ریسک سیستماتیک سال بعد مورد سنجش قرار گرفته است. برای سنجش اثر ریسک سیستماتیک برمحافظه کاری در شرکت های سودده تعداد 71 شرکت، با تعداد 284 سال- شرکت مورد تحلیل ترکیبی قرار گرفته و برای 81 شرکت زیان ده 130سال- شرکت به طور تحلیل ترکیبی غیر متوازن مورد تحلیل قرار گرفته اند. یافته ها نشان می دهد که به ترتیب، ارتباط معکوس و مستقیمی بین ریسک سیستماتیک و محافظه کاری در شرکت های سودده و زیان ده وجود دارد. همچنین برای آزمون فرضیه های 2 و 3 تحقیق که راجع به بررسی اثر تغییرات ریسک سیستماتیک بر محافظه کاری بوده است تعداد 86 شرکت مورد تحلیل ترکیبی قرار گرفته اند. در ابتدا اثر تغییرات ریسک سیستماتیک دوره قبل بر محافظه کاری مورد سنجش قرار گرفته و سپس اثر محافظه کاری بر تغییرات ریسک سیستماتیک یک دوره بعد مورد سنجش قرار گرفت. یافته ها نشان می دهد که تغییرات ریسک سیستماتیک منجربه محافظه کاری شده ولی محافظه کاری منجربه تغییرات ریسک سیستماتیک نمی شود.